Heren

Heer, Meneer, Vent, Man, Kerel, Gast, Gozer, Toffe Peer, Bal, Kwal …

HEER – een Heer combineert grote innerlijke beschaving met de klassieke Engelse Gentleman. Doen in stilte veel goeds, wat niet altijd begrepen wordt door lieden van minder allooi.

HEERTJE – niet zozeer een klein uitgevallen Heer, maar eerder een poseur die graag goed voor de dag wil komen zonder dat er veel substantie achter schuilt. In tegenstelling tot Heren zijn Heertjes nogal eens driftig en hebben een lage frustratie-tolerantie. Vergelijkbaar met de Engelse Dandy.

HEERSCHAP – een generalisatie die niet zozeer betrekking heeft op het object maar eerder op het subject: wie “Heerschap” gebruikt wil daarmee goede sier maken. Het woord kan daarom op vrijwel elke man betrekking hebben.

MENEER – is een iets afgezwakte vorm van een Heer. Meneren zijn net als Heren rustig, bedaard en vriendelijk en proberen een zekere filosofische afstand te bewaren tot de dingen. Een Meneer is, net als een Heer, nooit een heethoofd.

MAN – is de meest neutrale term, hoewel het geen sterke variatie op dat neutrale, gemiddelde woord lijkt te verdragen: bij een Gastje denkt men bv. niet snel aan Man terwijl het toch wel degelijk een ‘man’ is. Een Man heeft kort haar, is voor rede vatbaar en meestal vriendelijk, betrouwbaar, ergens tussen de dertig en zeventig en redelijk onopvallend gekleed.

VENT – de iets ruigere variant van de man is een Vent. Venten zijn blauw of grijs gekleed, hebben meestal een buiten-beroep, harde stemmen en zijn tussen de 35 en 55 jaar oud. Vroeger droegen ze petten maar nu niet meer. Houden van een “geintje” en worden luidruchtig als ze met meer tegelijk zijn, maar ondanks de ruwe randjes houdt een Vent het uiteindelijk wel beschaafd: je kunt ze vertrouwen.

KEREL – nog iets ruiger dan de Vent. Ergens tussen de 27 en 65 jaar oud, zijn

Kerels groot en sterk en hebben stoppels en knuisten met eelt van het zware fysieke werk (kolenboer, mijnwerker, vuilnisman) en dragen blauwe overalls.

Niet te verwarren met het corporale “Kaerel” waarmee corpsballen soortgenoten aanspreken.

KNUL – een simpelere en jongere uitvoering van de Kerel. Knullen houden doorgaans niet zo veel van poëzie, boekhouden of quantumfysica, maar des te meer van sporten of licht groepsgewijs macho-gedrag. Leeftijd vanaf 15 tot ongeveer 27 jaar, daarna worden het Kerels.

GOZER – een Gozer (of Goser) kenmerkt zich door een sterke mate van informaliteit – losse omgangsvormen, nergens een probleem van maken – maar kan desondanks zeer bekakt zijn, vooral als het op zijn Goois wordt uitgesproken (“Chauwsuhr”). Een Gozer wil het liefst door alles en iedereen als Toffe Peer worden beschouwd, maar het is bij hem eerder een pose dan het gevolg van een innerlijk doorleefde Tofheid. Gozers zijn meestal tussen de twintig en vijfendertig jaar oud en hebben een hippe haardracht.

BINK – een nog blitsere Gozer heet een Bink. Een Bink is wat vroeger een Praalhans heette: hij houdt ervan om de show te stelen met fonkelend wit gebit, spierbundels, flamboyante kleding, oid. Vaak niet zeer intelligent en als vriend van twijfelachtige loyaliteit.

TOFFE PEER – Toffe Peren zijn aimabele, gemakkelijke mannen die anderen graag helpen. Anders dan de Gozer is de Toffe Peer authentiek Tof vanuit zichzelf. Toffe Peren zijn vaak slordig gekleed in iets van corduroy en ze praten hard.

VOGEL – een sterk gedateerd, hippie-achtig, vrijgevochten type. Wordt hier en daar nog aangetroffen in alternatieve kringen.

DUDE – de echte Dude is net als zijn naamgever uit de film “The Big Lebowski” een ietwat wazige einzelgänger met geheel eigen opvattingen. In de praktijk zegt de term, net als bij Heerschap, minder meer over de geadresseerde dan over de gebruiker, die de indruk wil wekken een zeer relaxt en bij-de-tijds type te zijn.

FIGUUR – net als Heerschap en Dude is Figuur een term die eerder op het subject dan het object betrekking heeft. Men spreekt over een Figuur als men een enigszins komisch aandoende afstand wil suggereren, alsof diegene in de ogen van de spreker een vreemde, excentrieke of zelfs piasserige indruk maakt.

GAST – een anonieme, licht onvriendelijke man met een uitgesproken bedoeling. Een Gast is nooit abstract (als in “haar vrienden zijn allemaal van die gasten”) maar altijd concreet (als in “er hangt daar bij Louis een stelletje gasten rond”) en wordt gebruikt om te verwijzen naar één of meerdere individuen waarvan de indruk bestaat dat die ergens op uit zijn, wat hoogstwaarschijnlijk voor wat beroering of problemen zal gaan zorgen. Gasten zijn meestal tussen 20 en 40 jaar.

GASTJE – net als de Gast heeft een Gastje meestal niet veel goeds in de zin, maar ze treden vaak in kleinere, ad-hoc groepjes op en dat ‘niet veel goeds’ is meestal niet gespecificeerd en sterk afhankelijk van wat de benadeelde partij als zodanig ervaart. Gastjes zijn niet per sé kleiner maar wel jonger dan Gasten, dragen glimmende trainingspakken en verplaatsen zich liefst gemotoriseerd. Een typisch plukje Gastjes ziet men vaak op dezelfde plek rondhangen, in afwachting van mogelijke aanleidingen om tot het veroorzaken van ‘overlast’ – het ‘niet veel goeds’ – te kunnen overgaan.

Gastjes bezigen een sterk regionaal gekleurd accent of dialect, niet zelden zelfs per wijk verschillend, en roepen of schreeuwen elkaar daarin voortdurend toe.

SUJET – een Sujet is een schimmig en onbetrouwbaar ogend persoon dat zich in een portiek ophoudt, waarschijnlijk in afwachting van het juiste moment om met voorgenomen criminele bezigheden te kunnen beginnen. Een Sujet draagt een platte pet, een vale regenjas en heeft kleine, stekende kraaloogjes die nerveus heen en weer schieten.

BAL – een middelmatig intelligente jongere man met welgestelde ouders die zich kleedt als een reactionaire oude man en een vaak enigszins verlopen, drankzuchtig uiterlijk.

Ballen hebben problemen met de zelfregulering van liederlijk, groeps-gedreven gedrag waarin ze daarom ook vaak vervallen. Leeftijd: van 18 tot 26 jaar; daarna veranderen ze op slag in de reactionaire Kwal (qv) waaraan ze in hun kleding al op vooruitliepen.

KWAL – een middelmatig intelligente, reactionaire man uit een welgestelde familie die zichzelf in alle opzichten overschat. Wekt bij anderen weerzin door de onoprechte manier van doen, arrogante houding en gebrek aan empathie. Belandt hierdoor vaak in hogere managementsfuncties van waaruit hij allerlei onaangenaamheden kan bewerkstelligen. Leeftijd: vanaf 26 jaar